Ուսումնական աշուն 2018

Տրամաբանական խնդիրներ

1. Կռահիր և ստացիր անհրաժեշտ թիվը։

Օրինակ՝ Ինչպե՞ս չորս  հատ  9-ով ստանալ 20։

99։9+9=20

• Ինչպե՞ս երեք 5-ով ստանալ 5։              

5+5-5=5

• Ինչպե՞ս երեք 6-ով ստանալ 30։

6*6-6=30

• Ինչպե՞ս երեք 3-ով ստանալ 30։

33-3=30

• Ինչպե՞ս հինգ հատ  2-ով ստանալ 28։

22+2+2+2=28

• Ինչպե՞ս չորս 9 –ի  միջոցով  ստանալ 100։

99+9:9=100

• Ինչպե՞ս երեք հատ 5–ի  միջոցով  ստանալ  4։

5-5:5=4

• Ինչպե՞ս չորս 5 –ի  միջոցով  ստանալ 16։

55:5+5=16

• Ինչպե՞ս հինգ  5-ով ստանալ 31։

5*5+5+5:5=31

• Ինչպե՞ս հինգ  2–ի  միջոցով  ստանալ 15։

22:2+2+2=15

2. Ստացիր ճշմարիտ հավասարություն, միայն մեկ ձողիկ տեղաշարժելով․

Օրինակ՝ VI−IV=IX

                  VI+IV=X

VIII=VI−I

       VII=VI+I

XI+IV=VI

        XI-IV=VII

VII+III=V

        VII-III=IV

XII=VII−VI

        XII=VII+V

Vl−lV=lX

V+lV=lX

3. 2 ձկնորս 2 րոպեում ուտում են 3 ձուկ։ Քանի՞ րոպեում 4 ձկնորսը կուտեն 12 ձուկ։ 

2*3=6

12:6=2

2*2=4                                    Պատ՝․ 4 րոպե

3. 2 հոգով պուրակի ծառատունկը կատարում են 5 ժամում։ Քանի՞ ժամում այդպիսի ծառատունկը կկատարեն 5 հոգին։

2*5=10

10:5=2                                       Պատ՝․ 2 ժամ

3. 5 տարի առաջ քույրն ու եղբայրը միասին 8 տարեկան էին։ Քանի՞ տարեկան  կլինեն նրանք միասին 5 տարի հետո։

     8+5+5=18 ներկա պահին, իսկ 5 տարի հետո՝

     18+5+5=28  

Պատ՝․ 18 տարեկան

Սովորողները  կկատարեն գործնական աշխատանք՝

5-րդ դասարանի սովորողները պետք է  պարզեն  իրենց հյուրասենյակի և խոհանոցի ծավալների  տարբերությունը, ինչպես նաև հյուրասենյակի և խոհանոցի (լրիվ) մակերևույթների մակերեսների  տարբերությունը:

4-րդ դասարանի սովորողները պետք է պարզեն իրենց հյուրասենյակի և խոհանոցի  հատակների  մակերեսների  տարբերությունը։

Հյուրասենյակ երկարություն    5.8   մ                                                                                                                                      լայնություն  3.9  մ       S=5.8*3.9=22.62  մետր քառակուսի

խոհանոց երկարություն       5.4     մ                                                                                                                          լայնություն           2.2    մ     S=5.4*2.2=11.88 մետր քառակուսի

22.62-11.88=10.74 մետր քառակուսի

Պատ՝․ 10.74 մետր քառակուսի

Անհրաժեշտ պարագան է՝ չափերիզ(մետր)։

This slideshow requires JavaScript.

Արդյունքները

• Սովորողների  ձեռք բերած գիտելիքների  ամրապնդում
• Տրամաբանական մտածողության զարգացում
•  Սովորողների  մաթեմատիկական  գիտելիքների  կիրառումը իրական կյանքում
• Սովորողների տրամաբանական խնդիրների լուծումների  և գործնական աշխատանքի արդյունքների տեղադրումը  իրենց բլոգներում։

Ավետիք Իսահակյանի ,,Երջանիկ խրճիթը,,

<<Երջանիկ խրճիթը,>>

Առաջադրանք 1.

Հետեվյալ բառերը , բառակապակցություներն ու արտահայտությունները փոխարինիր իմաստով  մոտ բառերով , բառակապացություններով ու արտահայտություններով։

թիկն տալ – թիկունքով հենվել մի բանի

վեր առնել – բարձրացնել

մտքի մեջ ընկած – մտքերի մեջ ընկած

սեր ունենալ – սիրել

ալեվոր մարդ-  Ճերմակած մազերով մարդ

մտախոհ –  մտքերի մեջ ընկած

հացի նստել – սկսել հաց ուտել

պատի տակ կուչ գալ – պատի տակ կծկվել

ուրիշի ձեռքին նայել – անխանոթից օգնությանը մնալ

բաժին տալ – ինչ որ բանից մաս տալ

գրկների մեջ առնել – գրկել

կրակը թեվին տալ – ուժեղ վառվող կրակ

Առաջադրանք 5. 

Որն է պատմվածքի արտահայտած հիմնական իմաստը։

Որքան էլ քեզ լավ զգաս օտարության մեջ ,չպետք է մոռանալ հարազատ տունն ու  հարազատներին։

Գործնական աշխատանք՝

25.10.18

Գործնական աշխատանք՝

1.Լրացրո՛ւ առած-ասացվածքները՝ օգտվելով տրված բառերից:

(աղվեսը, փորողը, աչքը, կհնձես)

ա/ Ուրիշի համար փոս փորողը ինքը կընկնի մեջը:
բ/Ինչ որ ցանես, այն կհնձես :
գ/Գայլի անունն է դուրս եկել, աղվեսը աշխարհն  է քանդում:
դ/Լավ է մարդու աչքը դուրս գա, քան՝  անունը:

2.Տրված բառերից նոր բառեր կազմի՛ր -ոց (-նոց, -անոց) մասնիկներ ավելացնելով:

Օր՝․ Ծաղիկ-ծաղկանոց, հյուր- հյուրանոց

ա) Ծաղիկ , հյուր, ավազակ, մեղու:

բ) Գոգ, ձեռ, մատ:

բ) Կապել, խարտել, սփռել:

գ) Խշշալ, մռնչալ, ոռնալ:

 

ա) Ծաղիկ-ծաղկանոց, հյուր- հյուրանոց, ավազակ-ավազականոց, մեղու-մեղվանոց:

բ) Գոգ-գոգնոց, ձեռ-ձեռնոց, մատ-մատնոց:

բ) Կապել-կապոց, խարտել-խարտոց, սփռել-սփռոց:

գ) Խշշալ-խշոց, մռնչալ-մռնչոց, ոռնալ-ոռնոց:

 

3.Գտի՛ր տրված բառերի՝

ա․ հոմանիները                                  բ․հականիշները

ալեհեր-ալևոր                                           ուրախանալ-տխրել

ճերմակ-սպիտակ                                     կառուցել-քանդել

ծածուկ-թաքուն                                        հաճելի-տհաճ

աշխատասեր-ջանասեր                        մուտք-ելք

Թեստ 3

https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSe5ArZPIKVc2t4PVZ2c4E1Xg7p7rHcP917IJtY8hCKoUIIaQQ/viewscore?viewscore=AE0zAgC4lYvNHPVFz7_H7Yz8dtOf6g0YKZA9E0ohCz5lIlTlgGIn_z80l4mdwVc

Hello Vahan

Lesson 1

Write a letter to your friend and tell about your picnic:

• When you will go
• what the weather will be like
• what you will take to eat
• what games you will play

 

Hello my friend

Dear Vahan , Can you come in the park and have a picnic with us tomorrow .  Will be good  weather tomorrow . I will bring with me ice cream and we will play football.

 

How many rooms are there in your house/flat? (Write about the rooms in your house).

There are for rooms in my house/flat:tree bedrooms, one bathrooms,one living room,  and a kitchen.

Ex. 1 p. 20

 

Lesson 2

There is(Ex, 1, pg. 20,-translate and learn the words-թարգմանեք և սովորեք բառերը)

Pg. 21, Ex. 4(Listen and act out-լսեք և ներկայացրեք)

 

Ex. 1  p. 20

hall – միջանցք                                                               bathroom – լոգարան

kitchen – խոհանոց                                                       toilet- պետքարան

pantri -մառան                                                             window – պատուհան

living room – հյուրասենյակ                                      wall – պատ

bedroom – ննջարան                                                   door – դուռ

Եզոպոսի «Եղջերուն ու խաղողը» առակը

Կարդա՛ Եզոպոսի  «Եղջերուն ու խաղողը» առակը։

Եղջերուն, որսորդներից փախչելով, թաքնվեց խաղողի այգում: Որսորդներն անցան կողքով, և եղջերուն վճռեց, որ այլևս չեն նկատի իրեն և կրծոտեց խաղողի տերևները: Բայց որսորդներց մեկը շուռ եկավ, նկատեց նրան, վերջին  տեգով նշան բռնեց և վիրավորեց եղջերուին: Զգալով մոտալուտ մահը` եղջերուն հառաչելով ինքն իրեն ասաց. «Տեղս է, խաղողի վազն ինձ փրկեց, իսկ ես ոչնչացրի այն»:

Առակս կարելի է վերագրել այն մարդկանց, ովքեր նեղացնում են իրենց օգնականներին, որի համար էլ Աստված պատժում է նրանց:

 

Առաջադրանք՝

Փորձի՛ր նմանատիպ մի առակ էլ ինքդ հորինել, նկարել և տեղադրել բլոգումդ։

Մի արջ է լինում , նա մի նապաստակ ընկեր է  ունենում: Մի  օր նրանք գնում են զբոսնելու: Մի որսորդ է նրանց տեսնում և հենց ուզում է կրակել, արջը կանգնում է որսորդի դիմաց ու գոռում : Որսորդը վախենում է և ուշագնաց լինում, իսկ նապաստակը առանց իր ընկերոջը սպասելու փախնում է ծառերի մեջ , գնում է մյուս կենդանիների մոտ և սկսում գլուխ գովել , թե ինքը արջից ավելի ճարպիկ է , և կարողացավ փախնել որսորդից իսկ արջը ոչ : Այդ ժամանակ արջը հեռվում կանգնած լսում է նրա պատմությունը , նա շատ նեղվեց և հիասթափվեց նապաստակից :

Բլից հարցեր` բնագիտություն

Կրկնում եք մեր անցած մայրցամաքներն ու օվկիանոսները, կազմում եք տաս բլից հարցեր, տեղադրում եք բլոգում:

1. Քանի մայրցամաք կա – վեց ` (Անտակտիդա,  Հյուսիսային Ամերիկա ,  Հարավային Ամերիկա ,Աֆրիկա , Ավստրալիա , Եվրասիա)
2. Ինչով է տարբերվում Ավստրալիան մույս մայրցամաքներից– Նրանով, Ամբողջ տարածքը պատկանում է 1 պետության:
3. Որքան է ամենա ցածր աստիճանը Անտակտիդայում – 89 աստիճան է
4. Որն է մեծությամբ չորրորդ մայրցամաքը – Հարավային Ամերիկան
5. Որն է ամենա փոքր մայրցամաքը – Ավստրալիան
6. Որն է ամենա մեծ օվկիանոսը – Խաղաղ օվկիանոսն է
7. Քանի օվկիանոս կա  – չորս`​   (Հնդկական օվկիանոս,  Սառուցյալ օվկիանոս,    Ատլանտյան օվկիանոս և  Խաղաղ օվկիանոս )
8. Որ մայրցամաքն է ողողվում չորս օվկիանոսներով – Եվրասիան
9. Որն է երկրագնդի ամենամեծ կղզին – Գրենլանդիան 
10. Քանի աշխարհամասեր կա – վեց ` ( Եվրոպա , Ասիա , Ամերիկա , Աֆրիկա , Ավստրալիա և Օվկիանա և Անտարկտիկա )

Մաթեմատիկա+ռուսերեն 1

 

25*5*5=625                            25*4*4=400

 

14*1=14                                          1*8=8                                    1*10=10

 

Էմու

Էմու , թռչունների դասի ողնաշարավոր կենդանի: Էմու ջայլամը համարվում է երկրագնդի երկրորդ ամենախոշոր թռչունը՝ ըստ հասակի։ Այս ցուցանիշով ավստրալական էմուն զիջում է միայն իր ցեղակից աֆրիկյան ջայլամին:

Էմու ջայլամը Ավստրալիա մայրցամաքի էնդեմիկ կենդանատեսակ է (ազատության մեջ ապրում է միայն Ավստրալիայում և ժամանակի ընթացքում հարմարվել է Ավստրալիայի կենսապայմաններին)։ Բացի այդ, էմուն համարվում է նաև «Ավստրալիայի ամենամեծ հայրենի թռչունը» և էմուների ցեղի միակ պահպանված տեսակը։

Էմու ջայլամների բնակության արեալը տարածվում է գրեթե ամբողջ Ավստրալիայով։ Մինչ եվրոպացիների ներխուժումը Ավստրալիա էմու ջայլամների երկու տեսակները՝ թասմանյան էմուն և սև էմուն, տարածված էին ամբողջ Թասմանիայով : Եվրոպացիների Ավստրալիա արշավանքից հետո այս տեսակները ոչնչացան։

Արդեն 1788 թվականին Բնության պահպանության միջազգային միությունը այս կենդանիներին գնահատեց որպես խոցելի տեսակ։

Էմուների փափուկ փետուրներով, շագանակագույն, չթռչող թռչուններ են՝ երկար վզով և ոտքերով։ Էմուները հասնում են մինչև 1,9 մետրի։ Էմուները կարող են անցնել երկար ճանապարհներ, իսկ անհրաժեշտության դեպքում սահմանել մինչև 50 կմ/ժ արագություն։

Էմուների համար անասնակեր են ծառայում մի շարք բուսատեսակներ և բազմատեսակ միջատներ։ Էմուները նաև կարող են առանց սննդի դիմանալ մոտ մեկ շաբաթ։ Էմուները կարող են ջուր խմել ոչ հաճախակի, սակայն հնարավորության դեպում ընդունում են բավականին մեծ քանակությամբ ջուր։

Բազմացումը տեղի է ունենում մայիս-հունիս ամիսներին։ Այս ամիսներին էգերի շրջանում կռիվը արուի համար դառնում է տարածված երևույթ։ Էգերը կարող են բեղմնավորվել և սեզոնի ընթացքում ձվադրել մի քանի անգամ։ Արուն թխսում է։ Այս գործընթացների ընթացքում էգերը թերի են սնվում և կորցնում են զգալի քանակությամբ քաշ։

Էմուն կարևոր նշանակություն ունի Ավստրալիայի մշակույթում: Այն ոչ միայն պատկերված է Ավստրալիայի զինանշանիվրա, այլ նաև նրա պատկերով հատվում են մետաղադրամներ։ Թռչունները առանձնահատուկ դեր ունեն նաև ավստրալական դիցաբանության մեջ։

Հայտնաբերման պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Էմու ջայլամները առաջին թռչուններից էին, որոնց տեսան եվրոպացիները Ավստրալիայում, երբ եվրոպացի նվաճողները 1696 թվականին գրավեցին Ավստրալիայի արևմտյան ափերը։

Հոլանդացի կապիտան Վիլհեմ դե Վլամինգի ղեկավարած արշավախումբը, ով Ավստրալիայում փնտրում էր մի նավ, որով երկու տարի առաջ Ավստրալիա էին մեկնել հոլանդական մեկ այլ արշավախումբ և անհետացել երկու տարով^[5]: Թռչունները մեծ քանակությամբ տարածված էին Ավստրալիայում 1788 թվականին, երբ այստեղ բնակության նպատակով հաստատվեցին առաջին եվրոպացիները։

Թռչունների մասին առաջին հիշատակումը տվել է հոլանդացի ճանապարհորդ Արթուրթ Ֆիլիպը, իր «Նոր Հոլանդիա կտրագոտի» աշխատության մեջ։ Այդ գիրքը տպագրվել է 1789 թվականին^[6][7]:

Այս տեսակի ջայլամներին իր անվանումը տվել է բրիտանացի կենդանաբան Ջոն Լետեմը 1790 թվականին: Նա այդպես անվանեց Ավստրալիայի Սիդնեյ քաղաքում ապրող երկարավիզ թռչուններին*: Ջոնը համագործակցում էր կենդանիների նախկին ուսումնասիրող Արթուր Ֆիլիպի հետ։ Բացի էմու ջայլամի մասին տեղեկություններից, Ջոնը Արթուրին տրամադրել է նաև տարբեր նկարագրություններ և անվանումներ ավստրալական զանազան այլ թռչունների վերաբերյալ։

Տեսակի լատիներեն անվանումը՝ Dromaius novaehollandiae, կազմված է երկու հիմնական արմատներից։ Dromaius բառը թարգմանաբար նշանակում է «ավազակ», իսկ novaehollandiae Նոր Հոլանդիա անվան լատիներեն ձևն է^[8]: Լատիներեն անվանումը թարգմանվում է որպես «նորհոլանդական ավազակ»^[9]:

Ջոնի տված նկարագրությունների հիման վրա էմու ջայլամի մասին տեղեկություններ է ներկայացրել նաև ֆրանսիացի օրնիտոլոգ Լուի Ժամ Պիեռ Վիեիլոտը։ Իր աշխատությունում ֆրանսիացի կենդանաբանը օգտագործել է միաժամանակ առանձնյակի երկու անվանումները՝ Dromiceius, իսկ ավելի ուշ նաև Dromaius^[10]:

Ջայլամի միջազգային անվանումը՝ «էմու», ենթադրվում է, որ ունի արաբական ծագում, և արաբերենից թարգմանաբար նշանակում է «մեծ թռչուն»: Ավելի ուշ պորտուգալացիները էմու են անվանել Ավստրալիայում և Նոր Գվինեայում ապրող խոշոր թռչուններին՝ ջայլամներին և կռունկներին^[11]:

Դասակարգում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Էմուի չափսերի համեմատությունը մարդու հետ

Երկար ժամանակ էմուն իր ամենամոտ ազգականների՝ կազուարների հետ դասակարգվում էր անողնուցավոր թռչունների ջայլամների ընտանիքի նույն խմբում^[12]: Այնուամենայնիվ, 2014 թվականին Միտչելի և այլոց կողմից առաջարկվում է նոր դասակարգում, որ հիմնված է միտոքոնդրիալ ԴՆԹ-ի անալիզի վրա։ Կազուարները բաժանվում են երկու խմբի՝ կազուարանմաններ, որ ընդգրկում է միայն կազուարների ընտանիքը, և էմուներ, որ համարվում են առանձին ընտանիք