Երվանդ Քոչարի թանգարան , Հայաստանի բնության պետական թանգարան

Երվանդ Քոչարի թանգարան
Երվանդ Քոչարի թանգարան, գտնվում է Երևան քաղաքում, բացվել է 1984 թ.   հունիսի 22-ին՝ Երվանդ Քոչարի արվեստանոցի հիմքի վրա։ Աշխարհի միայն երկու թանգարանում կարելի է տեսնել Քոչարի տարածական նկարներից՝ Երվանդ Քոչարի և Փարիզի Ժ. Պոմպիդու կենտրոնում:

Թանգարանն ամբողջական պատկերացում է տալիս արվեստագետի անցած ողջ ստեղծագործական ճանապարհի մասին .Այնտեղ ցուցադրված են տարբեր շրջանների գեղանկար, գրաֆիկական, քանդակ աշխատանքները, սեղմումով գործեր, կոթողային քանդակների մանրակերտներ, տեսաֆիլմեր:
Ներկայացված են նաև Քոչարի` ավանգարդի մեծերի հետ առնչությունների մասին պատմող հազվագյուտ փաստաթղթեր ու վավերագրեր:Ե. Քոչարի թանգարանը տարածաշրջանում պատմական ավանգարդի ուսումնասիրման ու տարածման կարևորագույն կենտրոն է: Հայ արվեստագետը ցուցադրվել է խոշորագույն վարպետների՝ Պիկասոյի, Բրակի, Արպի, Բրանկուզիի, Լեժեի, դը Կիրիկոյի և մյուսների կողքին: Նրանց, ինչպես նաև Դյուշանի, Միրոյի, Կանդիսկու, Մոհոլի-Նագիի, Դելոնեի հետ 1936թ. ստորագրել է «Դիմանսիոնիզմի մանիֆեստը», որը ժամանակի նորագույն գեղագիտական սկզբունքների ազդարարն էր:

Հայաստանի բնության պետական թանգարան
Հայաստանի բնության պետական թանգարան, հիմնադրվել է 1952 թվականին, արտացոլում է Հայաստանի ինքնատիպ բնական համալիրը, բնության բազմազանությունը, վերաբացվել է 2004 թվականին։ Ունի 7500 նմուշ, 4 ցուցասրահ, որոնցից մեկը նվիրված է թեհրանահայ բարերար Լևոն Ահարոնյանին (2002–04 թթ-ին վերանորոգել է թանգարանի շենքը, նվիրել Իրանի կենդանական աշխարհի 108 նմուշ): Թանգարանում պահվում են Հայաստանի կենդանական և բուսական աշխարհների նմուշներ: 1991 թ-ից Գյումրիում գործում է թանգարանի մասնաճյուղը:

Небылицa

Однажды мы посеяли семена в школьной оранжерее, из которых выросли баобабы достигшие луны.Я залез на луну И они дали мне много семян на Луне, и я пошел посеять их в теплице школы.

In the zoo

I am at the Zoo. I am going to see lots of animals here.I see a wolf, he is very beautiful and at the same time very dangerous.I see a monkey, he is very lively and funny.I see a crocodile with very sharp teeth․

Կեղծ և իրական մետաղադամների վերաբերյալ խնդիրներ

• 4  միանման մետաղադրամներից մեկը կեղծ է։ Ինչպե՞ս կարող ենք լծակավոր  կշեռքի 2 կշռումով  գտնել կեղծ մետաղադրամը։ Հայտնի է, որ կեղծ մետաղադրամը թեթև է  մնացածներից։
  4:2=2
  2:2=1
• 8  միանման մետաղադրամներից մեկը կեղծ է։ Ինչպե՞ս կարող ենք լծակավոր  կշեռքի 3 կշռումով  գտնել կեղծ մետաղադրամը։ Հայտնի է, որ կեղծ մետաղադրամը թեթև է  մնացածներից։
  8:2=4
  4:2=2
  2:2=1
• 5 միանման մետաղադրամներից մեկը կեղծ է։ Ինչպե՞ս կարող ենք լծակավոր  կշեռքի 2 կշռումով  գտնել կեղծ մետաղադրամը։ Հայտնի է, որ կեղծ մետաղադրամը թեթև է  մնացածներից։
  5-1=4
  4:2=2
  2:2=1
• 10 միանման մետաղադրամներից մեկը կեղծ է։ Ինչպե՞ս կարող ենք լծակավոր  կշեռքի 2 կշռումով  գտնել կեղծ մետաղադրամը։ Հայտնի է, որ կեղծ մետաղադրամը թեթև է  մնացածներից։
• 6  միանման մետաղադրամներից մեկը կեղծ է։Ինչպե՞ս կարող ենք լծակավոր  կշեռքի 2 կշռումով  գտնել կեղծ մետաղադրամը։ Հայտնի է, որ կեղծ մետաղադրամը թեթև է  մնացածներից։
  6:2=3
  3:3=1
  3-1=2
• 7  միանման մետաղադրամներից մեկը կեղծ է։Ինչպե՞ս կարող ենք լծակավոր  կշեռքի 2 կշռումով  գտնել կեղծ մետաղադրամը։ Հայտնի է, որ կեղծ մետաղադրամը թեթև է  մնացածներից։
  7-1=6
  6:2=3
  3-1=2
  2:2=1
• 9  միանման մետաղադրամներից մեկը կեղծ է։ Ինչպե՞ս կարող ենք լծակավոր  կշեռքի 2 կշռումով  գտնել կեղծ մետաղադրամը։ Հայտնի է, որ կեղծ մետաղադրամը թեթև է  մնացածներից։
  9:3=3
  3-2=1
  2:2=1
• 27 միանման մետաղադրամներից մեկը կեղծ է։ Ինչպե՞ս   կարելի է   լծակավոր   կշեռքի  3 կշռումով    գտնել կեղծ մետաղադրամը։ Հայտնի է, որ կեղծ մետաղադրամը թեթև է մնացածներից։
  27:3=9
  9:3=3
  3:3=3
• 81  միանման մետաղադրամներից մեկը կեղծ է։ Ինչպե՞ս կարելի է  լծակավոր   կշեռքի  4 կշռումներից   հետո    գտնել  կեղծ մետաղադրամը։ Հայտնի է, որ կեղծ մետաղադրամը թեթև է մնացածներից։
  81:3=27
  27:3=9
  9:3=3
  3:3=1

Առաջադրանքներ՝ 366, 371

1. – Գիտեմ , որ ամբաղջ օրն աշխատել եք , բայց չեք վերջացրել նորոգումը , – ցավով ասաց նավի հրամանատարը:

Ցավով ասաց նավի հրամանատարը .
-Գիտեմ , որ ամբաղջ օրն աշխատել եք բայց , չեք վերջացրել նորոգումը :

-Գիտեմ , որ ամբաղջ օրն աշխատել եք , – ցավով ասաց նավի հրամանատարը , – բայց  չեք վերջացրել նորոգումը:

2. – Չեմ կարող հանգիստ նստել ու սպասել գարնար գալուն , ինքս նրան կբերեմ , – Անհամբեր ասաց տղան:

Տղան անհամբեր ասաց .
-Չեմ կարող հանգիստ նստել ու սպասել գարնար գալուն , ինքս նրան կբերեմ :

-Չեմ կարող հանգիստ նստել ու սպասել գարնար գալուն , – անհամբեր ասաց տղան , – ինքս նրան կբերեմ :

3. – Երբ կվերադառնամ , նորից կզրուցենք քո որոշման մասին , դա շատ  հետաքրքիր է , – հեռանալիս ասաց հյուրը :

Հյուրը հեռանալիս ասաց.
– Երբ կվերադառնամ , նորից կզրուցենք քո որոշման մասին , դա շատ  հետաքրքիր է :

– Երբ կվերադառնամ , նորից կզրուցենք քո որոշման մասին , – հեռանալիս ասաց հյուրը , – դա շատ  հետաքրքիր է :

Հայրն ասաց.
– Արտակ հեծանիվդ ճանապարհից վերցրու , մարդկանց խանգարում է:

Ընկերն ասաց.
-Ես էլ չեմ սպասում թզուկի գլուն , ես գնում եմ տուն:

Թագավորը ասաց.
-Գնա երկրից երկիր ման արի ու գտի իմ մատանու քարը:

Նապաստակն ու մուկն ասացին.
-Մենք գնում ենք տղայն  օգնելու:

Առջը ասաց նապաստակին ու մկանը.
-Խնդրում եմ ինձ էլ տարեք աշխարհը շրջելու։

Արեգնազն ներկայացավ և ասաց.
– Ես իշխան Արմանի որդին եմ:

Թագավորն ասաց.
-Խնդրում եմ ինձ մենակ կախարդի մոտ մի թող:

Երեք իրար հաջորդող թվեր

Առաջադրանքեր

1. Երեք հաջորդական թվերի գումարը 303 է։ Որո՞նք են այդ թվերը։
   303-3=300
   300:3=100
   100-2=98
   100+2=102
   Պատ.՝98,100,102
2. Գտեք այն երեք իրար  հաջորդող  բնական  թվերը,  որոնց  գումարը լինի  363:

   363-3=360
   360:3=120
   120-2=118
   120+2=122
   Պատ.՝118,120,122

3. Գտեք երեք հաջորդական թվեր, որոնց գումարը լինի180 է։
   180:3=60
   60-2=58
   60+2=62
   Պատ.՝58,60,62
4. Գտեք երեք հաջորդական թվեր, որոնց գումարը լինի 432  է։
   432:3=144
   144-2=142
   144+2=146
   Պատ.՝142,144,146
5. Երեք իրար հաջորդող  բնական  կենտ  թվերի գումարը 225 է։  Որո՞նք են այդ թվերը։
   225:3=75
   75-2=73
   75+2=77
   Պատ.՝73,75,77
6. Երեք իրար հաջորդող  բնական  կենտ  թվերի գումարը 321 է։  Որո՞նք են այդ թվերը։
   321:3=107
   107-2=105
   107+2=109
   Պատ.՝105,107,109
7. Երեք հաջորդական կենտ թվերի գումարը 69 է: Գտեք այդ թվերը։
   69:3=23
   23-2=21
   23+2=25
   Պատ.՝1,23,25
8. Երեք իրար հաջորդող  բնական  զույգ  թվերի գումարը 288 է։ Որո՞նք են այդ թվերը։
   288-6=282
   282:3=94
   94-2=92
   94+2=96
   Պատ.՝98,100,102
9. Երեք իրար հաջորդող  բնական  զույգ  թվերի գումարը 336 է։ Որո՞նք են այդ թվերը։
   336:3=112
   112-2=110
   112+2=114
   Պատ.՝110,112,114
10. Երեք իրար հաջորդող  բնական  զույգ  թվերի գումարը 318 է։ Որո՞նք են այդ թվերը։

318:3=106
106-2=104
106+2=108
Պատ.՝104,106,108

Մթնոլորտի պահպանությունը և մարդու առողջությունը

Ժամկետը՝ ապրիլի 27— մայիսի 8

Բնագիտություն 5-րդ դասարան

Մթնոլորտի դերն ու նշանակությունը մարդու կյանքում և ընդհանրապես Երկիր մոլորակի համար անգնահատելի են:

Մթնոլորտը մեր մոլորակը պաշտպանում է հսկա երկնաքարերից և Արեգակից Երկիր ներխուժող ուլտրամանուշակագույն ճառագայթումից: Մթնոլորտի շնորհիվ է, որ տեղի է ունենում ջրի շրջապտույտը:

Առանձնակի կարևոր է մթնոլորտի դերը մարդու կյանքում: Առանց օդի մարդը կարող է ապրել ընդամենը րոպեներ:

Ուստի մոլորակի յուրաքանչյուր բնակչի պարտքն է պահպանելու, ա­նաղարտ պահել մթնոլորտը, որպեսզի Երկրի վրա կյանքը շարունակվի: Մթնոլորտի աղտոտումը կատարվում է երկու ճանապարհով՝ բնական և մարդածին:

Բնական աղտոտման աղբյուրներն են հրաբուխները, փոշեհողմը, ան­տառների հրդեհը և այլ բնական երևույթները: Մարդածին աղտոտման աղբյուրներն են արդյունաբերությունը, գյուղատնտեսությունը և տրանսպորտը:

Մթնոլորտի աղտոտման ամենամեծ բաժինը պատկանում է տրանս­պորտին, մասնավորապես՝ ավտոմոբիլայինին, որն արտանետում է մեծ քանակությամբ ածխաթթու գազ:

Մթնոլորտի աղտոտման մյուս խոշոր աղբյուրն արդյունաբերությունն է, մասնավորապես՝ քիմիականը, վառելիքայինը, մետաղաձուլությունը և այլն: Մթնոլորտն աղտոտվում է նաև գյուղատնտեսության մեջ օգտագործ­վող թունաքիմիկատներով, օրգանական նյութերի այրումից առաջացած գազերով:

Այդ ամենի հետևանքով օդում նվազում է թթվածնի քանակությունը, ա­վելանում է ածխաթթու գազի քանակը, ինչը նպաստում է օդի տաքացմանը և կլիմայի փոփոխությանը: Արտանետված գազերը քայքայում են նաև օ­զոնի շերտը, որը պաշտպանում է օրգանական աշխարհն ուլտրամանու­շակագույն ճառագայթումից:

Հետևաբար՝ այսօր առանձնապես հրատապ է մթնոլորտի պահպա­նության խնդիրը:

Մթնոլորտի անաղարտության պահպանման հիմնական ուղին չաղ­տոտելն է:

Անհրաժեշտ է էներգիայի ավանդական աղբյուրների օգտագործումից աստիճանաբար անցնել Արեգակի, քամու էներգիայի օգտագործմանը, ո­րոնք չեն աղտոտում մթնոլորտը:

Քանի որ ավտոմոբիլային տրանսպորտը մթնոլորտի ամենամեծ աղ­տոտողն է, ուստի այսօր հսկայական աշխատանքներ են կատարվում ավ­տոմեքենաների շարժիչների տեխնիկական կառուցվածքը բարելավելու ուղ­ղությամբ: Դրա շնորհիվ կնվազի թունավոր արտանետումների քանակը: Մթնոլորտի մաքրության պահպանման գործում անփոխարինելի դեր են կատարում անտառները, բնակավայրերի կանաչ գոտիները, զբոսայգիները, պուրակները: Ուստի անհրաժեշտ է ոչ միայն դրանք պահպանել, այլև՝ աստիճանաբար ընդարձակել: Անտառները ոչ միայն օդը հարստաց­նում են թթվածնով, այլև՝ իրենց սաղարթով կլանում են փոշու, մրի և այլ նյութերի մասնիկները:

Մթնոլորտ արտանետվող զանազան թունավոր գազերը, ծուխը, փոշին, մուրը և այլ նյութեր վտանգավոր են մարդկանց առողջության համար: Դրանք կարող են թափանցել մարդու շնչառական օրգանները և նույնիսկ քաղցկեղի պատճառ դառնալ: Այդ նյութերն առաջացնում են նաև մաշկային հիվանդու­թյուններ, վնասում նյարդային համակարգը:

Խոշոր քաղաքներում բնակչության առողջությունն ավելի է վտանգ­ված, որովհետև մթնոլորտն այդտեղ ավելի շատ է աղտոտված ավտոտրանսպորտի արտանետումներով:

Մթնոլորտի անաղարտության պահպանումն առաջին հերթին ամբողջ բնության և, ամենագլխավորը, մարդու առողջության գրավականն է:

Հարցեր և առաջադրանքներ

1. Ի՞նչ նշանակություն ունի մթնոլորտը Երկրի համար:Մթնոլորտը մեր մոլորակը պաշտպանում է հսկա երկնաքարերից և Արեգակից Երկիր ներխուժող ուլտրամանուշակագույն ճառագայթումից: Մթնոլորտի շնորհիվ է, որ տեղի է ունենում ջրի շրջապտույտը:
2. Որո՞նք են մթնոլորտն աղտոտող հիմնական աղբյուրները:Հրաբուխները, փոշեհողմը, ան­տառների հրդեհը և այլ բնական երևույթները արդյունաբերությունը, գյուղատնտեսությունը և տրանսպորտը:
3. Ի՞նչ նյութերով է աղտոտված մթնոլորտը:Թնոլորտի աղտոտման մյուս խոշոր աղբյուրն արդյունաբերությունն է, մասնավորապես՝ քիմիականը, վառելիքայինը, մետաղաձուլությունը և այլն:
4. Մթնոլորտի անաղարտության պահպանման ի՞նչ ուղիներ գիտեք:Ես գիտեմ որ պետք չե աղտոտել , բնությունը փչացնել և այլն
5. Աղտոտված մթնոլորտն ի՞նչ հիվանդություններ կարող է առաջացնել։Դրանք կարող են թափանցել մարդու շնչառական օրգանները և նույնիսկ քաղցկեղի պատճառ դառնալ: Այդ նյութերն առաջացնում են նաև մաշկային հիվանդու­թյուններ, վնասում նյարդային համակարգը:
6. Ձեր բնակավայրում մթնոլորտն աղտոտող ի՞նչ աղբյուրներ գիտեք:Ավտոմեքենաները և շինարարությունը:

Սանասար և Բաղդասար

Վիլյամ Սարոյան «ԹՐԵՅՍԻԻ ՎԱԳՐԸ»

Թոմասը մի սև հովազ ուներ , բայց նա կարծում էր, որ դա վագր է: Երբ Թոմասը երեք տարեկան էր ինչ-որ մեկը ասաց վագր և այդ լսելուց հետո նա էլ ցանկացավ վագր ունենալ:

Մի անգամ նա իր հոր հետ զբոսնելիս տեսավ ձուկ պատրաստող ռեստորանի ցուցափեղակում ինչ որ բան:
-Առ ինձ աս վագրին-ասաց Թոմասը ։
-Դա խեծգետնի է – պատասխանեց հայրը ։
Մի անգամ Թոմասը իր մայրիկի հետ գնաց գազանանոց և տեսավ իսկական վագր : Դրանից հետո նա շատ կենդանիներ և նրանց նկարները տեսավ , բայց նրանցից ոչ մեկը  իր վագրը չէր, նա շատ սև հովազներ էր տեսնում և չեր մտածոմ որ դա իրենն է։
Մի անգամ, երբ Թոմասը արդեն տասնհինգ տարեկան էր, նա մտքերի մեջ քայլեց գազանանոց , և այնտեղ դեմ առ դեմ դուրս եկավ իր վագրին ։ Հանկարծ ճաղերից այն կողմ քնած գազանը արթնացավ , բարջրացրեց գլուխը , նայեց Թոմասին , ելավ թաթերի վրա և գոռաց ինչպես սև հովազներն են գոռում : Հովազը մոտեցավ ճաղերին հետո հետ դարձավ դեպի հարթակը և սկսեց նայել անսահման հեռուներ :
    Թրեյսին  էլ իր հերթին էր նայում նրան ։ Հինգ րոպե այդպես նայելուց հետո նա հասկացավ ։
– Դա իմ վագրն է ,- ասաց նա ։
    Թրեյսին  էլ երբեք չվերադարձավ նրա մուտ, որովհետև դրա կարիգը չկար , վագրն արդեն իրենն էր։